EfYam'ı Beklerken

 

Geçtiğimiz hafta Efsun ve Yamaç sahnesini bırakın Efsun’un adı dışında varlığı olmadığından yazmak mümkün olamadı değerli okur. Bunca sıkıntıda, iniş çıkışta yine yeniden EfYam’a takılıp gitmekse derdin haydi gel birlikte yürüyelim o meşakkatli yolu. Meşakkati sisten biraz da el yordamıyla bulma çabasının verdiği gerilimden olsa gerek yine de bulmaya çalışalım yolumuzu. Yamaç Bey’in attığı   Cyrano de Bergerac tiradını iteleyip kenara biraz Hamlet’ten bahsederek başlayalım yazıya. Hamlet benim bildiğim kadarıyla tiyatro tarihinin en çok tartışılan karakterlerinden biri. Pek çok açıdan ilgi çekici bir karakter ama bizim yazıya konu etme sebebimiz erteleme denince kendilerinin birinci sırada akla gelmesi. Oyun boyunca erteler Hamlet. Kasıtlıdır. Çünkü eyleme geçme açısından yetersiz görünmesi gereklidir. Okuduğum eleştirisinde Goethe Hamlet için diyor ki : “Kahramanı kahraman yapan güçlü sinirlere sahip olmayan güzel, saf ve son derece ahlaklı bir tabiat ne taşıyabileceği ne de fırlatıp atabileceği ağır bir sorumluluğun altına gömülür. İmkansız olan isteniyordu ondan-kendisi imkansız olan değil onun için imkansız olan. Bu görev ona her hatırlatıldığında, nasıl da soluğu kesilir, dolanıp durur, ıstırap çeker, hamle yapar ve geri çekilir. Sonunda ruh dinginliğine bir daha kavuşamayacak şekilde, düşüncelerle boğuşurken amacını yitirir.” Ama ilerleyen süreçte Hamlet’in dertleri insanlığın muhasebesine dönüşür. Kısaca o ertelemeler daima bir amaca hizmet eder. Neden bunları anlattım? Kurguda her şey amaca hizmet eder. Erteleme de. Yamaç’ın ertelemeleri neye hizmet ediyor acaba? Ya da aslında kurgu bütününde hangi karakterin hamlesi anlık durumlar dışında gerçek bir çatışmaya hizmet ediyor? Çukur’un genel evrenini uzmanına bırakıp- tapu olayının saçmalığına şerh de koyup- EfYam’dan devam ediyorum.  Efsuncum Kentcimin Erdenet hanedanının kanatları altına girmesini aslında bahsettiğim genel çatışmayı besleyici unsur olarak görmüştüm en başında. Bana göre Çağatay Erdenet takıntısı ileri boyutta olan Yamaç Efsun’u o yalıda tutmamak Çağatay ise tam tersine tutmak için kılıçlarını keskin çekecekti. Aralarındaki egosal rekabet de level atlayacak sonunda koskocaman bir patlamaya dönüşecekti. Bir taraftan da Efsun’u haksız yere suçlayan Yamaç kendi hataları ile yüzleşecek, değerlisi kadının değerini kavrayacaktı falan filan. Bu arada Efsun da queenliğin raconunu hem Yamaç’a hem de Çağatay’a kesecekti. Unutmuşum. Çukur evrenindeyiz. Neydiiiii?   Son of anarchy uyarlaması Çukuristan hayal evreni. Bu evrende kadının adı yok. Duygu Asenacım ruhun şad olsun. Hayatın gerçekliğinde kadını hiçe sayan düzenin yansıması kurgularda tanrılığa soyunan ataerkil kafalar işte. Kadın da olsa erkek de yazamayan belki yazmaya korkan ozanlar gibiler. Neyse Yamaç Efsun’u erteliyor. Efsun’un yalıda olma durumunu, Efsun’un onu korumak için vazgeçtiklerini bile bile erteliyor. Çağatay takıntısına rağmen karnında kendi bebeğini taşıyan, çok seviyorum dediği kadını erteliyor. Bu hafta anladık ki canını yakmaya çalıştığını anladığı kadını ateş çemberinin ortasında bırakmaya gönlü razı olarak erteliyor. Bu noktada Yamaç tayfa bana kızacak ve argüman olarak şunu diyecek biliyorum: “Yamaç nelerle uğraşıyor, Yamaç Çukur’u korumaya çalışıyor, Yamaç herkesi korumaya çalışıyor.” Doğru Yamaç herkesi korumaya çalışıyor. Başta ailesini ve sonra mahallesini. Peki sayın vicdan sahibi seyirci 140 dk ya on dakika Efsun Yamaç sahnesini sığdıramayan senariste, hayatta yapayalnız bıraktığı, bebeğini korumaya çalışan, ailesi gördüğü adam ve bebeği için babaannesinden olan, kırıklığını zırhının altına gizleyen, ön izleme  dahilinde söylüyorum, o kırgınlıklara rağmen yine yeniden Yamaç’ı uyarmaya giden Efsun için nasıl kızamıyorsunuz? Çukur evreninin en mağrur kadınını Güneşi Beklerken ya da Kavak Yelleri yazıyormuşçasına ergen sahnelere sıkıştırıp EfYam dediğiniz masalsı çiftin altını boşaltmasına nasıl üzüntü ile bakamıyorsunuz? Efsun ve Yamaç karşılaştıkları andan beri denklikleri, kavgada bile argüman güçleri, zekaları, birbirlerinin bakışından tanıdıkları eş ruh halleriyle buraya getirdi bizi. “Canın yandığında hep böyle kaçar mısın?”  “Kaçmıyorum, canım da yanmıyor.” “Benim yanıyor.” Biz bu çiftin o karanlık dünyada kendince barındırdığı ışıkla sevdik. Yamaç’ın Efsun’un gözlerine her takıldığında nefesinin kesilmesiydi derinlikleri, Efsun’un Yamaç’ın ruhunu okuyarak onun içinde can çekişen çocuğa dokumasıydı bize dokunan. Bu sezon hangi mantıkla nereye evrildi bilmiyorum. Bizim bilemeyeceğimiz hangi nedenler EfYam’ı sürekli konuşamayan ergen romcom çiftlerine çevirdi yine bilmiyorum. Saçma sapan ayrılık nedenlerine kendimizce alt metinler yazıyoruz. Duraksamalara, tepkilere, bu aşka odaklanmayan kimsenin o anlamı yüklemeyeceğini bile bile anlam yüklüyoruz. Çünkü o anlamlar gerçekte verilmiyor. Bunun da hımmm çok heyecanlı olması bekleniyor galiba. Bazen durup düşünüyorum. Bu bir suç evreni, aşk? Sonra diyorum ki bu işin babası “Baba” da bile aşk vardı. Şu an aynı akstaki dizilerin tamamı, hem ana temasına hem de aşka aynı oranda yer veriyor. Çünkü sevginin çatışmaya katkısı vardır. Sevginin empatiye katkısı vardır. Çukur da değil. Tamam alıntı yaptığın evren çok sert olabilir ama senin bize verdiğin Yamaç da Jax değil yani. Geçen hafta Çağatay’a eee diyerek kalan, bir önceki hafta kıskançlıktan deliye dönen Yamaç, sanki sıradan bir trip yiyormuş gibi erteleyen Yamaç; kendisinden esirgenen şefkatin başkasına kolayca bahşedildiğini gördüğü için içindeki kırıkların acısından Çağatay’a gittiğini sandığımız Efsun’un adeta Yamaç’la cilveleşir gibi tavrı. Neyi nereye koymalı bilmiyorum. Şu bir gerçek ama kabullenmek lazım: Senaristimiz bıkmış, doymuş, zaten belli bir izlenmesi olan dizi için aklını yormayı bırakmış, elindeki başrol oyuncusunun oyun gücüne yaslanmış, etrafının da onu besleyeceğinden emin temcit pilavı gibi aynı şeyleri sunup duruyor. Patinaj çekiyor. Eli ne Yamaç’ı hikayenin aslındaki kadar pislik birine dönüştürmeye eriyor ne de o akstan kurtarıp özgünleştirebiliyor. Yapamadıkça İdris’in ölümünden dram sağıyor. Kısaca ne suç dizisi yazabiliyor, ne aşkın hakkını teslim ediyor, ne de aile diye yutturmaya çalıştığı Koçovalılar’ın dramlarına ikna ediyor. Peki izlenme? O konu başka bir inceleme konusu. Bir de geçtiğimiz haftalarda bir arkadaşa söylediğim bir cümle vardı: “Çukur da aslında en derinlikli yazılan iki karakterden biri Selim.” Demeseydim keşke. Adamın ölümü, öldüyse tabi, neydi o benzetme muhabbet kuşu ölümü gibi olmuş. Hele ön izleme. “Benim abim öldü.” Dram tamam, oyuncunun duygu tamam, acı tamam, geride bırakılan aşık kadın ve şoku tamam. Üstündeki müzik “bu hayatın heycanı meycanı yok.” Gerçekten mi demek istiyorum, gerçekten mi? Bu kadar mı sevmedin Selim’i senarist bey. Hoş neden sevesin di mi? Senin ataerkil kafanda Efsun kadar Selim de öylesine anlatılan, amaca hizmet eden karakter. Selim’in ayrıksı hisseden ruh halini erkek egemen diziye gölge gibi yerleştirme cesaretin olup bunu en sevdiği ile paylaşmadan öbür tarafa yollamak da ne bileyim? Neyse. Bu hikayede Efsun’un yalnızlığı, kırgınlığında saklı o eski zaman cadısına selamlar; Yamaç’ın geri dönmek istediği tertemiz çocukluğuna onu götürebilme gücü ile, zamanı geriye ileriye sarabilme becerisiyle orda duruyor Baykal’ın kızı, İstanbul’un yarısının sahibi Efsun Kent. Yamaç’ın parçalanan ruhunu sağaltan bu kadını hatırlaması dileğiyle. Çünkü onlara onca acının ortasında on dakika huzur vermemekte kararlı senaristimiz  konuşmalarına izin vermeyecek. Neydi? Zamanı değil. Efyam tayfa bekleyin bakalım sıranızı.  Ben seni sen kendini ötelediğin için erteledim. Masal uzaklığındaki anılara dönüşen bir rüyayı bekle sen de bizimle Efsun bekle. Beklerken sana şarkı yollayalım. Hediyemiz olsun.

“Bir ince pusudayım

Yolumun üstü engerek

Bir garip akşamdayım

Sırtımı gözler tüfek

Ben senin sokağına

Ulaşamam dardayım

O mazlum gözlerine

Bakamam firardayım…”

 Hamiş: Aras Bulut İynemli ve Damla Sönmez'i başka bir işte en kısa zamanda partner görmek dileğiyle.... En kısa zamanda...

                                                                                                         UmayMasal

SİBEL

 

Daha önce hiç film eleştirisi yazmadım. Aslında şu ana kadar yazdığım eleştiriler de tamamen hikâye içindeki aşka takılıp gitmek üzerineydi. Anlamını çözmeye çalıştım hikayelerin. Varsa alt metnini anlatmaya çalıştım. Hepsini de kendimce yaptım. Ama dediğim gibi daha çok hikâyeye attım çengelimi bendeki iziyle yorumladım. Sebeb-i girizgâh Sibel. Bu konuda profesyonel değilim. Kamera açılarından ya da renk skalasından bahsedemeyeceğim. Ben bildiğim yerden, izlemeyenler için çok da ön bilgi vermeden Sibel’in bende bıraktığı ize odaklanmaya gayret edeceğim.

Beyaz perdede son yıllarda büyük bütçeli kahraman filmleri izliyoruz. Dünyayı kurtaran kahramanlar arasında kadınları görmek cinsiyet eşitsizliğinin farklı dalga boylarında da olsa her topluma yayıldığı dünyada bizi belki de gülümseten, bir anlığına da olsa rahatlatan bir şey. Oysa biliyoruz. Toplum hayatı içinde sağ kalmanın, kadın olarak yaşamanın, bu hayat benim demenin başlı başına bir kahramanlık olduğunu çok net biliyoruz. Metropol kadınları bundan bir on sene önce viyadüklerden atılan kırsal genç kızlarına göre kendisini şanslı sayarken şimdi durduğumuz yerde aslında hepimizin yaş, meslek, şehir fark etmeksizin tehlikede olduğunu biliyoruz. Çünkü kadın olmanın, hele hele başkaldırmaya kalktığında toplum tarafından hatta bizzat hemcinsleri tarafından cezalandırılma sebebi olabileceğini acı da olsa öğrendik. Peki bu noktada ne yapacağız? Tabi ki geri çekilmeyeceğiz. Ataerkil düzen içinde varlığımızın varlık sebebi olduğunu anlatmayı başaracağız. Bölge, sınıf, yaş, inanç fark etmeksizin yapacağız bunu. Direnmek ve yapmak zorundayız.  

Sibel’e gelince; gerçek bir kahramanın hikayesi Sibel. Sadece ıslık diliyle konuşmasıyla kadın olarak değil bütünüyle toplumun dışladığı bir kimlik aslında. Ötelenmenin, sevilmemenin, dışlanmanın tüm şiddetini ruhunda hissediyor. Farklılığın can yakıcılığı, ait olmak istediği topluluğun onu kabul etmemek için direnmesi tüm bunların ortasında belki kendisine benzettiği Ali ile oluşan bağı. Hikâyeyi anlatmak istemiyorum. Ama Sibel’in dönüşümü, dönüşürken o toplumun kesif karanlığında  açmayı başardığı delik o kadar değerli ki.   Tek başına verilen mücadelenin eğer kendini keşfetmeyi başarabilirsen en değerlisi olduğuna dair bir anlatı. Masal. Başta bir kurdun peşine düşüp kahraman olmayı hesaplayan Sibel’in toplumun korkularını ve değer yargılarını yakıp yıkması, babası ve kız kardeşinin onu yalnız bırakmasına rağmen ayakta kalışı ardından ayağa kalkışı. Daha önce yaşanmış kaderleri tersine çevirip kendi kaderinin iplerini başkalarına vermeyişi. Yemyeşil Karadeniz’de umudu aşka, başkalarına, topluma hatta aileye bile bağlamayan bir film Sibel. İnsanın umudunun kendisinde, kendi gücünde olduğunu hatta o gücün değiştirme becerisine odaklanan bir hikâye.  Sen değiş ki toplum değişsin.

Oyunculuk konusunda belki teknik anlamda yorum yapamam ama ben izlerken oyuncuyu inanıyorsam o kişi olduğuna ikna oluyorsam başarılıdır argümanı üzerinden yürümek sanırım bir seyirci olarak hakkım. Filmdeki her oyuncu ayrı ayrı çok başarılı. Beni Sibel evrenine tek tek ikna ettiler ama Damla Sönmez performansı dışında Emin Gürsoy’u çok sevdim. Duygusu, sükûneti, korkusu her şeyi ile derinden hissettirdi bana babalığı. Gösterişsizliği bu kadar etkileyici yansıtmak bence beceri. Damla Sönmez’e gelince… Sibel sadece sen olabilirmişsin gibi hissettim Damla Sönmez. Bilemiyorum bir oyuncu yaptığı işi ne şekilde değerlendirir ama bence en büyük paye bu. Senden başkası Sibel’i bize anlatamazmış hissini vermek. İnadı, korkusu, sevgisi, korkusuzluğu, yabaniliği, şefkate olan ihtiyacı en çok da ayrıksılığı. Tam bir performans oyuncusu olduğunu göstermişsin yine. Sibel’e inancın her hücrene işlemiş. Deniz Seviyesi’nde de çok sevmiştim ama Sibel anlatılmaz bir kompozisyon olmuş. Almışsın eline fırçayı her hücresine kadar ruhunla doldurmuşsun karakteri. Ne denir? Bizde emek her şeyden değerli. Bu nedenle emeklerine sağlık, ömrüne bereket. Başarıların katlansın Minik Kaplan 😊   

                                                                                                        UmayMasal

EFYAM USULÜ

 Can Dündar’a göre üç şeyin kırılması can yakıcı: kalbin, gururun, hayalin. Hiçbir çıkıkçının tedavi edemeyeceği kadar ağır hasara yol açacak söz ise: “Sana inanmıştım.”

Genel Çukur evrenini takipçisine bırakıp yine yeniden Efyam’dayız sevgili okur. İstersen sen de takıl peşime birlikte Efyam usulünün takipçisi olalım. Geçtiğimiz hafta baklava krizleri, Çağatay kavgası, Nehir sarılması derken başımıza geleceklerin fragmanını izlemiştik zaten. Masallardan feyz alarak zaten imkânsızlık denizinin fırtınasında ayakta kalmaya çalışan aşkın, saçma sapan üçgenler, dörtgenlere sıkışarak yaz dizisi kafasındaki senaryomuzda  nasıl bozuk para gibi harcandığını izlemenin acı tadı damağımızda devam edelim. Efsun ile karşılaştık ilk. Hazırlanıyordu. Biz biliyorduk Çağatay’a gideceğini ama bu sahnede gördük ki aslında Efsun pek de istemediği bir şeyi yapmaya karar vermiş. Efsuncum en az senin kadar biz de anlamıyoruz Kraliçem bu senaristin kafasını sal gitsin biz salladık zaten hayatım.  Efsun’un nefret ettiği her halinden belli olan Çağatay Erdenet’e gitmesi başlı başına saçmalık biliyoruz ama ne yaparsın bizim hikayenin ataerkil yaratıcısının kafası seni ganimet yapmaya kararlı. Yamaç – Çağatay savaşının merkezine seni çekmek için ne yaratıcı şeyler yapılırdı lakin Çukur mevsimi ay Çukur yelleri o da değil neydi ya hah sadece Çukur böyle bir dizi. Dedik ya geçen hafta saldık. Yamaç Koçovalı’yı sanırım sadece onurunu kırmak için yanında tutan Cengiz Erdenet’in kahvaltı masası diğer çatışma alanıydı. Hem de ne çatışma. Burada parantez Mehmet Ada Öztekin’indi galiba bir kahvaltı metaforu vardı. Yanılıyorsam şimdiden özür ama aklımda kaldığıyla anlatayım. Kahvaltı ailedir. Başka hiçbir öğün kahvaltı kadar aile olamaz. Tam da bu nedenle dağılmış bir kahvaltı masası kadar ailenin dağılmışlığını anlatan resim olamaz. Bu hem Yamaç’ın hayali hem de Erdenet masası için düşünülebilir diyorum. Hoş bana göre ne Koçovalılar ne de Erdenetler aile. Hep diyorum aile diye diye şiddeti güzelleyen, bu kadar sevgisiz bir anlatım görmedim ben. Bana göre Yamaç dışında kimse gerçekten ailesini sevmiyor. O da galiba babasının kıymetlisi olmaktan sebep bu kadar Çukuyyyy diye diye kendini savuruyor zavallı. Günün sonunda İdris’in oğlu olmadığını filan öğrenirse ne olur diye düşünüyorum bazen. 0 şaka. Düşünsenize onca vazgeçiş, onca çile, onca zulüm, onca acı, kaybediş boşa çıkmış. Yunan tragedyası kıvamında bir deliriş. Neyse ben teorisyen değilim. Sevmem de zaten. Hikâyeyi kovalamak dert. Aile olmayan, iktidar savaşındaki kahvaltı masasına gelen Yamaç; Çağatay’ın yanındaki sandalyeye elini atıp uyarıyı aldığı an Efsun tam bir Queen edasıyla salona girdi. İşte yeni çatışma alanımızın ilanı sahne. Çağatay’ın yanına oturan Efsun ve ayakta kalan Yamaç. Herkesin içinde Efsun’a duygularını belli eden Çağatay ve susmak zorunda kalan Yamaç. Efsun için meydan okuyan Çağatay ve bu meydan okumayı kabul edemeyen Yamaç. Efsun’u suçlarken bas bas bağıran ama Çağatay’a içine içine küfretmek zorunda kalan Yamaç. Sevdiği kadını geride bırakıp çıkmak zorunda kalan Yamaç. Ee o kahvaltı masasını yani aileyi dağıtmak sana yakışır diyorum Yamaç Koçovalı. Neyse devam. Efsun’a bizzat kendisinin söyledikleri zihninde yankılanırken kıskançlıktan deliren Yamaç’ın duygularını yaşamasına yine canım Çukur ve dertleri izin vermedi. Bir sonraki sahne Çağatay-Efsun. Birlikte kahve içen ikiliyi gören Yamaç’ın , Efsun’la bakışmasındaki anlamı çözmek zor değil sanıyorum. “Bunu konuşacağız Efsun Hanım.” “Ne zaman istersen Yamaç Bey.” Sonrası korkunç bir el titremesi.  Tüm bu olanların kurgusal anlamda saçmalık olduğunu , yine tekrarlıyorum Efsun’u Çağatay’a götürecek ve içerde olmasını sağlayacak milyon tane mantıklı argüman üretilebileceğini düşünsem de şunu itiraf ediyorum. Yamaç ve Efsun arasındaki dengenin bu kadar birbirine denk oluşu inanılmaz. Sahneleri ışıldıyor. Sevmek denen şeyin bakışlardaki gücü, kavgadaki güç dengesi, beden dilleriyle meydan okumaları o kadar güçlü ve öngörülmez ki.  Yamaç’tan asla korkmayan, kısasa kısas yapabilme cesaretindeki Efsun’a bayılıyorum. O kadar ikonik bir karakter ki Efsun. Onda Şehrazad’ı, Kleopatra’yı, eski zaman cadılarını, kısaca Kurtlarla Koşan Kadınları görüyorum. Ataerkil zamanlara kafa tutan mitolojik tanrıçalar gibi. Gücünün farkında. Öyle farkında ki bizzat babasının, hatta Yamaç’ın çekindiği Çağatay’a posta koymaktan bir adım geriye gitmiyor. Bunu total izleyicinin anlamasını beklemiyorum. O zaten yıllardır Nehir gibilere mahkûm edildi ve tırnak içinde adam istemezken onu sarhoş edip hamile kalan, adamın dertleriyle hiç ilgilenmeyen, kendine ait hikayesi olmayan, olsa da ısmarlama sahnelerle sakil kalan karaktere sadece “razıyım” diyor diye “iyi kız” etiketini yapıştırılır yıllardır. Çünkü iyilik onun gözünde erkeğe ne kadar sadık ne kadar razı ne kadar ona dair olmasıyla ölçülür. Ah orta çağ sen nelere kadirsin. Kadını cadı diye yakan kafalar sen her yerdesin. Devam. Efsun’un Çağatay’a ben buradayım dediği sahnede anladığımız bir başka şey de şu: Efsun Yamaç’a inancını yitirmiş. Becerikli(!) senaristimizin patlatma noktası biraz zayıf kalsa da aslında Efsun’un Yamaç’a inanmaya ihtiyacı olduğunu ve artık onu yanında istediğini en son kavga sahnesinde görmüştük zaten. “Ben senin yanındaydım, sen hiç benim yanımda olmadın.” Efsun, baştan beri Yamaç’tan bir şey beklemedi. Hatta hep “Git” dedi. Yeri geldi gitmeye karar verdi. Mağrurdu. Efsun ilk kez birine Yamaç için boyun eğdi. Yamaç ölecek diye nefessiz kaldığı an Cengiz’e boynunu büktü ve onun boynuna halkayı geçirmesine izin verdi. Sonra ne oldu? O Cengiz’i gören Yamaç, hiç olmadığı halde, ben varken Çağatay vardı dedi. Efsun ne yaptı sözde rakibesinin çocuğunu kurtarmaya çalıştı. Ardından odasında gözyaşlarına boğuldu. Tek başına. Öğrendik ki Efsun hamile. Yamaç’a söylemekten o an vazgeçti o tahlili yırtarak. Çünkü Efsun bu. Efsun bir adamı bebeği kullanarak kendisine bağlamaya çalışacak bir kadın değil ki. Sonra babaannesinin ölümü. Ki bu konuda kızgınım hala. Ne olursa olsun öldürtmemeliydi senarist Efsun’a babannesini. Ama oldu olan. Bundan sonraki kısımda anlıyoruz ki Yamaç’a hiç gel demeyen, sana ihtiyacım var cümlesini kurmayan Efsun’un Yamaç’a, onun onu sarıp sarmalamasına ihtiyacı var. Nasıl olmasın ki? Biz buradan kahrolduk hayatta leş de olsa bir ailesi kalmayan Efsun’un yalnızlığına. Arık Böke’ye selam: Büyük aşk helal olsun.  Evet o aşk için feda ettikleri o kadar çok ki Efsun’un. Peki Yamaç. Çukur için feda etmekten Efsun’un feda ettiklerine kör olan Yamaç. Ne kadar farkında aşık olduğu Efsun’un ona ne kadar ihtiyacı olduğunun? Senarist Efsun’a büyük bir aşk yazıyor. Her şey bir tarafa. Efsun bu hikâyenin yananı. Yandıkça yalnızlaşanı. Ama artık yalnız olmak istemiyor. Bu o kadar belli ki. Yaralarını açtığı adam, ona onu sevdiğini söyleyen adamın artık davranışlarıyla yanında olmasını istiyor Efsun. Belki bebeği için bu kadar savunmasızca istiyor bunu. Belki babasından sonra ilk kez birinin göğsüne saklanmak istiyor onca olandan sonra. Görmek istiyor Yamaç’ı. Artık Yamaç’ı başkasıyla değil hemen yanı başında istiyor.  Çünkü Çağatay Erdenet ne der: Efsun’un sözleri değil davranışları önemli. Tam da bu nedenle Efsun Yamaç’a onu sevdiğini söylemeden bizi kocaman aşkına inandırmadı mı? Yamaç’ın ona bas bas bağıran suçlamaları, hep gidişi, başkasından olan bebeği, Yamaç için öldürdüğü babaannesi, Yamaç’ın ona ve bebeğine silah çeken abisi, aralarındaki baba kördüğümü, Yamaç’ın ailesi, Yamaç’ın ölümlerden dönüşleri, Yamaç’ın Çukur’u, Yamaç’ın tercihleri ve Yamaç’ın gelmeyişleri. Baş analizcimiz fütürist Yamaç Koçovalı’nın da dediği gibi büyük kavga geliyor. Okuyor mu bilmiyorum senarist. Ama o kavga olursa Efsun eteğindeki tüm taşları döksün rica ederim. Her birinin üzerinden kalın kalın geçerek mesela hayat kurtarmalarını anlatsın Efsun, Yamaç’ın kafasına bardaklar fırlatarak onun yüzünden yaşadığı acıyı bağırsın suratına, yorulduğunu, taşımak zorunda kaldıklarının ondan aldığı gülümsemeyi hatırlatsın. Yamaç da bir kez Efsun konusunda o kafasını çalıştırsın. Devam. Çağatay ile yakınlaşmayı es geçiyorum. Bana göre Efsun’un kendisini ikna etme çabasının parçası bu ama yazık ki pişman olacak olan da kendisi. Hata belki ama Efsun’u anlamaktan ve onu sahiplenmekten öteye düşemiyorum. Hayal kırıklığına uğradı Efsun çünkü. Gerçeğin duvarına tosladı. Üst üste. Aşkla sevdiği adamın imkansızlığına tosladı, o adamın hayatındaki ikinci kadına tosladı ki burada bebek için olduğunu kenarda tutuyorum, kimsesizliğine tosladı, Yamaç’ın onu bıraktığı yerde yalnızlığına tosladı. Çünkü Efsun ondan esirgenen şefkatin başkasına nasıl bonkörce verildiğine tosladı. Diz çökmek yerine hançerini çekti. O hançer en az sapladığı adam kadar kendisini de kanatacak olsa da Efsun Kent aşka başkaldırdı.    

Son demde; masal gibi, efsaneye dönüşecek bir aşkı harcayan hikâyeye bir şerh bırakıyorum. Efsun’u bırakmayacağım belki ama dedim ya ben onu yolladım İsviçre’ye. İzlediğim Efsun Kent Damla Sönmez’e emanet. Kanının son damlasına kadar onu yaşatacak biliyorum ama kırıldığımız noktayı da buraya bırakalım. Anlatı geleneğinde kadın egemenliğini bitirir ataerkil yapı. Sonra ozanlar bile kadını düşürür, tanrıça olan kadın hikayelerde bile diz çöker hale gelir. Ben Efsun’un ayaklarının dibine düşen Yamaç’ı görünce bambaşka bir aşk göreceğimi sanmıştım. Zamanı atlayan ruhuyla Efsun Kent bir tanrıçaydı. Yamaç ise o tanrıçaya aşık savaşçı. İmkansızlardı ama o ölçüde epiklerdi. Efsun’un Yamaç’ı her kurtarışı  ruhundaki tanrıçaya selamdı. Yamaç’ın her kopamayışı o aşkın büyüsündeki yansımaydı. Öyle bir yerde ıskalandı ki bu aşk. Yazık oldu. Acı olan bu. Ismarlama gibi duran sahnelerle, mantık hatalarıyla, karakterlerdeki esnemelerle tv tarihine geçecek bir hikâye yandı kül oldu. Oysa Damla Sönmez ve Aras Bulut İynemli’ye ne kadar da yakışacaktı bu epik aşkın kahramanlarına can vermek. Sitem bu. Gerisi boş zaten.  

Yazıyı Figen Genç’in sesinden dinlediğim şarkıyla yazdım. Efsun ve Yamaç’a olsun..

“değdi saçlarıma bahar küleği

  nazende sevgili yadıma düştü

  her erin bahtına bir güzel düşer

  sen de tek çemenim adıma düştün

  nazende sevgilim yadıma düştün…”

 

                                                                                                           UmayMasal

EFSUNCUM KENTCİM

 

“Aşk unutulmuş bir sanat gibi, ağırbaşlı bir çileyle öğreniliyor şimdi. Eski bir kadınsın sen, aşkı öğretmek için celladını tekrar tekrar dirilten.”- Cezmi Ersöz.

 

Yutkunuyorum. Sakinim. Sakinim. Hayır sakin değilim. Baklavalardan sekmem lazım. Odağımı kondurmam gereken noktam tam olarak Efsun Kent. Bu bölüm ötesi yok. İki yüzlülükte sınır tanımayan Koçovalı ailesi zerre umurumda değil. Yani bana ne oğlunun acısı uzasın kafasındaki Sultan’ın suçlu olmadığına inanınca oğluna haber yollamasından. Veya bir kadının kafasına silah dayayan güya abiden. Hamile olmasa o tetiği çekmekten tereddütü olmayacak olması da beni ilgilendirmiyor. Üstelik neden dediğinde karşısındaki kadın babamı öldürdünüz demesine rağmen. Offf tabi ya bu hikâyede sadece ve sadece Koçovali iki yüzlülüğü intikam alır, alabilir. Çünkü iyilik dediğin silah kaçakçılığı yaparken mahallendeki amcaya iki kilo elma filan almaktır. Takılma geç. Dahası mı? Olmaz mı? Mesela iki yüzlülük nerede başlar nerede biter? Bunu düşünmek lazım. İki yüzlülük kurguda tam anlamıyla kalemini satmakla başlar. Hani derler ya simit sat kalemini satma. İşte o noktadır iki yüzlülük. Satarsın veya satmazsın. Örnekle açıklayayım: Birkaç hafta önce yazarsın bir bölüm. Kadınlara yönelik şiddeti alabildiğine eleştirirsin. Hani o senin baş karakterin var ya hah işte o halay başıdır o bölümde. Aslandır, kaplandır. Harikadır. Duyar yerine ulaşır. Sonra iki hafta geçer aynı karakter kadının rahmini bahçesinin salatalık yetiştirilen toprağına benzetir. O kadınların kimliği, varlığı, duyguları filan hiçtir. Dert babasının istediği tohumdur ve ekilmiştir. Tutmuştur. Kutlanmalıdır. Sahi o kadınlar kimdir? Mesela suç evreni diyerek anlatılan yapıda hayat kurtarmak için ölümler görmüş, daha biraz önce bizzat canımız karakterimizin abisi tarafından tehdit edilmiş, kırılmış, korkmuş, üstelik kendi kapısının önü çok temizmiş gibi her fırsatta karakterimiz tarafından hunharca suçlanmış kızımız biri. Diğeri de ailesi olmayan, hala yaşayan bebek sayesinde sevgi uman başka kızımız. İkisi de olduğu yerde mutsuz, kırgın, ikisi de ama haklı ama haksız sebeplerle aldatıldı sanan kadınlar. Peki bizim esas oğlanın derdi ne? Salatalıkları.  Pardon ama unutmuşum  bir çizgi var. Erkek egemen bir toplumda güçlü kadını ezmeye çalışmak ne kadar reva ise ezik, zavallı kadını koruyup kollamak da o kadar erkekçe bir meziyet. Hani diyoruz ya. Aşıksın madem neden Efsun’a bu kadar sertken, sevmediğin kadına aynı oranda şefkatlisin. Denklem basit. Efsun Kent ama güçlü kadın. Efsun Kent ama eyvallahı olmayan kadın. Ezilmeli. Mesela sadece eskiden beri tanığı bir adamla sadece konuştu diye azarlanmalı hem de ikinci defa. Neden? Çünkü gerçek hayatta da güçlü kadın alerjisi var bu erkek milletinin. Kurgu da olsa konuşturulmasın, bağırılsın aman ezik olanla empati kurulsun, o sevilsin, okşansın. Ey kadınlar kadınlarımız razı olun. Hep razı olun ki erkeğiniz sizi istesin. Bir şekilde tutunun o adamın hayatına. Çünkü varlığınızı ona bağlamanız lazım ki hayatta anlamınız olsun. Derdiniz bu değilse bile verdiğiniz mesaj aynen bu sayın senarist bil istedim. Bunun lügatteki karşılığını ise size bırakıyorum. Oturun düşünün.

Efsuncum Kentcim. Sen benim için artık bu evrenden bağımsızsın. Bundan sonraki süreçte sana ne yapacaklar bilmiyorum. Ama benim kafamdaki hikâyede sen eski zaman hikayelerinden fırlamış varlığınla, bebeğine kendince sahip çıkıyorsun. Çoktan o evi terk ettin. Bebeğinin babasına bir not yazdın. Sorumluluğun sende olduğunu ve bu rezalete daha fazla katlanamayacağını söyledin. Çağatay takıntısı için bir psikiyatrist telefonu da ekledin nota.  Tohumluk olarak kullanmak istediği başkası varsa diye de küçük bir ikaz notu da bıraktın. Hatta doktorun parasını merak etmemesi gerektiğini aile terapisi alacaklarsa karşılacağını da söyledin. Bir de şunu yazdın:

“Çok güzel olabilirdik seninle. Aynı masalın içinde kalabilirdik. Kendi masalımızı benim anlattıklarıma ekler kızımıza anlatmaya başlayabilirdik. Ben senin saçlarını okşardım, sen ellerimi hiç bırakmazdın mesela. Yemyeşil bir bahçede güle oynaya yaşardık. Kocaman gülümsetirdim seni. Aşkın celladı olan onca güvensizliğin akıp giderdi. Anlardın birini sevdiğinde aslında sadece sevdiğini. Aması, fakatı olmadığını. Sonra belki anlatılırdık bizde. Gerçekten aile olduğumuz için bıraktığımız gerçek izlerde. Olamadık. Hoşça kal. Ben artık seni diriltmekten vazgeçiyorum.”

Şimdi kıssadan hisse atlaya zıplaya EfYam sahnesi yorumlamaya. Hoş geriye ne kaldıysa. Cumali’nin Efsun’a doğrulttuğu silahla bırakmıştık geçen hafta. Bu hafta Efsun’a babasının ölümüyle bağlantısını sordu Cumali. Efsun Kent ise her zamanki korkusuzluğuyla bebeğini sarıp sarmaladığı elleri milim kıpırdamadan “Parayı ben verdim, ama bunu yapacaklarını bilemedim.” dedi. Sonrada nedenini söyledi. “Babamı öldürdünüz.” İdris baba da Baykal iskele babası mı? Tam bu arada Yamaç Bey yetişti. Abisine, senin kafana sıkmamamın sebebi var diyen abisine, tam da o sebebin yani zorunda kalışın Efsun için de geçerli olduğunu anlatmaya çalışarak “farkı yok” dedi. Her ne kadar Cumali’yi durduran “Hamile” sözcüğü olsa da Yamaç Efsun’un kendisinden farklı olmadığını söyledi bir kere. Cumali’ye gelince Efsun’un ve Yamaç’ın birbirlerine bakışlarından daha çok Efsun’un halinden anladı bebek kimin, orada kardeşi ile düşman diye silah çektiği kadın arasındaki duygu ne? Hepsini anladı. Sonra da Çağatay gibi hissetti kendisini. Hamile bir kadının neredeyse çocuğunu alacak olan adam. Acımazsız katil. Efsun’un ne kadar dik ve güçlü bir kadın olduğunun da bir kez daha altı kalın kalın çizildi. Dağılan Yamaç’ı yine kollarına alan Efsun’du. Sonra hesaplaştı Efyam. Kendi geçmişleriyle. Birbirlerinin babalarının ölümündeki paya rağmen durmamacasına büyüyen aşkla ne yapacaklarını konuşmaya çalıştılar. Efsun gerçeklerin sesi olurken, olmayacak ifadesinin Efsun’un ağzından dökülmesinin bile Yamaç Bey’i nefessiz bırakabildiğini gördük. Çağatay kıskançlığının artık garip bir takıntıya dönüşmesi de sahnenin diğer ayrıntısıydı. Sonra bebeğe rağmen Efsun’a kapım açık diyen ama yine karşısında dimdik ben Yamaç’ı seçtim diyen Efsun’u gördük tüm cesaretiyle. Sonrası…. Yazmak bile istemiyorum. Efsun’a güç yettirmeye çalışan bir Yamaç. Dinlemeyen, hamile olmasına rağmen karşısındaki kadına nezaket gösteremeyen, hayatının en büyük yalanlarını ona söylemiş ve bunu sadece ona ceza vermek için yapmış insanlara gösterdiği anlayışın zerresini Efsun’dan esirgeyen Yamaç. Sarılma sahnesine gelince başkası varmış diyen kadına bunu seninle konuşmama getirmesi, sadece çocuk için orta yol bulma çabası cepte dursun, zerre kafa karışıklığı sezmedik Yamaç Bey de. Öyle ki o hala Efsun’la yürüyebilir miyim kafasında gibi. Peki onları gören, yüzünde müstehzi bir gülümseme ile giden Efsun? İşte o ne yapacak öngöremem artık. Bence ilk uçakla bu rezil Çukur ve onun getirdiği her şeyden kaçsın ama kaçmayacak. Yamaç’a ağır bedel ödetecek. Çünkü Yamaç’ın celladı olabilecek tek kişi Efsun. Aşk için onu defalarca diriltecek de onun ruhunu öldürecek güçte olan Efsun. Gerisini yazmak istemiyorum. Şuruplu tatlı sevmem zaten. Orda bıraktım çıktım. Sadece bir suç dizisinde yazılan en epik karakterin bu leş duruma nasıl ve neden sokulduğunu anlamaya çalışıyorum. Ha cevaplarım var ama… Not: Damla Sönmez ve Aras Bulut İynemli başka bir işte yeniden partner olsun, keyifle izleyelim. Bu kadar.         

                                                                                                                        UmayMasal

SADECE EFYAM

 

Depremler, salgınlar, hayata dair dertler arasında savrulurken kendini hikâyeye emanet etmek bazı durumlarda ruhunu sağaltabilir. Kendi hikayeni yazmak için odaklanmakta zorlanıyorsan var olan başka bir hikâyenin kahramanıyla el ele yola devam etmek de iyi gelebilir. Tam olarak o noktadan sana yazıyorum canım okur. Bütünü yine uzmanına kalsın ben Efsun ve Yamaç’lı on dakikanın peşine takılayım, dilersen sen de gel.

Yaralanmış olan yarasından tanır insanı. Yamaç gibi. Yamaç’ın Efsun’u yarasından tanıması gibi. Toplamda on dakikadan daha az olan bir sahnede yine kocaman bir hikâye yazmayı başardı EfYam. Geçen hafta Akın’dan aldığı bilgiye rağmen Efsun’un kendisi için babaannesini öldürmüş olduğuna tam ikna olamayan Yamaç bu hafta nihayet Efsun’un evine geldi ve iki aşık yüzleşti. Yamaç’ın inanmak isteyen ama sanki inanamayan hali başta beni şüphelendirdiyse de sonraki adımlarda gördük ki Yamaç Efsun’un babaannesinden sadece kendisi için vazgeçebileceğine gerçekten inanamamış. Belki de ailesi bile onun için bir şeylerden vazgeçemediği için. Efsun’un parçalanmış haline şahit olduğu andan itibaren kendi zorunda kalışının yansımasını gördü Efsun’da. Kendi acısının onu delirme noktasına nasıl getirdiğini bildiği için de Efsun’un o deliliğe yaklaşmasına izin vermedi. O noktadan sonra da net olarak inandı Yamaç Efsun’un tam olarak kendisini korumak için babaannesini öldürdüğüne.  Efsun’u kendisiyle yüzleştirmeye çabalarken bir taraftan da Efsun’la aralarında akan duyguyu da isimlendirdi Yamaç. Çokça zamandır yanlış anlamalara, üçüncü şahısların yarattığı gerilimlere kapılan çiftimiz acıda da eşitlenirken duvarlarını yıktı ve Yamaç’ın ağzından “beni seviyorsun” “seni seviyorum, çok seviyorum” cümleleri döküldü. Efsun’un bir sezon önce “diyelim ki ben seni ölmeni istemeyecek kadar çok sevdim” şeklindeki farazi ama diğer taraftan güçlü cümlesinden sonra satır arası ifadelere gizlenen EfYam bu hafta bizzat Yamaç’ın ağzından netleştirildi. Güya iki kadın arasında savrulan Yamaç’ın pek de savrulmadığı, kalbinde sadece ve sadece Efsun’un olduğu anlatıldı. Bu sahnede Yamaç’ın Efsun’u sarıp sarmalarken gözlerinden dökülen yaşlar, Efsun’u, ki bizzat Efsun ona hiç yanımda olmadın demişti, yalnız değilsin dercesine göğsüne bastırışı, onunla kurduğu dokunma bağını asla kopartmayışı “seni çok seviyorum” cümlesinin yansımasıydı. Yamaç açısından inanılmaz bir şey olmalı, kendisi için Efsun’un hayattaki tek akrabasından vazgeçmesi. Burada parantez. Senaristimiz elindeki tam anlamıyla alfa olan bu çifti çatışmadan çatışmaya sürükleyecektir. Sebep aşikâr. Öncelikle  Yamaç ve Efsun epik bir çift. Yunan tragedyalarından fırlamış gibiler. Artı masalsı bir tarafları var. Baş başa kaldıkları her an başından sonuna birbirine denk iki gücün çarpışmasını izliyoruz. Farklılıkları, aralarında duran imkansızlıklar, yaratılan güvensizlikler derken bir taraftan ölümüne birbirini yaralamaya muktedir bir yandan birbirini sağaltma becerisine sahip ruh eşlerini izliyoruz aslında. Geçmişte defalarca Yamaç’ı iyileştiren Efsun’a karşılık Efsun’u iyileştiren Yamaç’ı görmemiz tam olarak bundan.

Yüzleşmeye geri dönelim. En başında kolları bağlı Efsun’un karşısında duran Yamaç’ın her ne kadar resmi gibi de dursa bu kez Efsun’un bizzat kendisinden gerçekleri duymaya kararlı olduğunu da söyleyebiliriz aslında. Diğer taraftan Efsun’un da biz izleyenler gibi günlerdir Yamaç’ı beklediğini de gördük. Efsun haklı olarak “Ben senin yanındaydım, sen benim yanımda olmadın.” diye bağırırken Yamaç’ın ona hak verişi, onu yakalamaya çalışması, Efsun’un Yamaç’ı itmesi ve Yamaç’ın elinin kanaması. Buraya kadar ciddi bir hesaplaşma aslında. Peki bundan sonrasında Yamaç’ın başta Efsun’un yüzünü ve elini bile kana bulayacak kadar kanayan o yarayı umursamadan sadece Efsun’a sarılması, Efsun’u yaşadıklarını kabullenmesi için zorlaması ve sonunda gözyaşlarıyla karşılıklı kabul. Yamaç’ın sevdiği tek kadının Efsun olduğunu kabullenmesi, Efsun’un babaannesini Yamaç ve bebeği için öldürmek zorunda olduğunu kabullenmesi. Burada Efsun’un aşkının ispata ihtiyacı kalmadığı fikrindeyim. Zaten genç kadın defalarca ispatladı kendisini. Sıra Yamaç’ta. Sanırım senaristimiz de bunun farkında ki Yamaç’a “ben de olsam aynı şeyi senin için yapardım, seni sevdiğim için, çok sevdiğim için.” dedirtti. Bu konudaki aksiyonu yakın zamanda alacağımızı umuyorum. Sahnenin devamında geçen sezonda bıraktığımız hesaplaşmanın yeniden gündeme geldiğini gördük ki Yamaç’ın Çağatay, Efsun’un Nehir kıskançlığı yeniden deşilecek dedirtti bu hatırlatma. Yalnız bu noktada gözden kaçmaması gereken bir durum var. Yamaç Efsun’a “Seni seviyorum.” dedi. Bunu söylerken bebeğin varlığından haberi bile yoktu. Bu Efsun açısından ciddi bir done. Zira Efsun gibi zeki bir kadın Yamaç’ın bu cümleyi önüne gelene kurmayacağını bilir. Nereden baksan imkânsız bir ilişkide Yamaç bunu söylemişse gerçekten hissettiğindendir. Yani senarist ne noktada güvensizlik yaratacak bilemiyorum. Sonuçta Efsun Nehir’in bebeği aldırmaya gittiğini biliyor ama Yamaç yetişti mi yetişmedi mi bilmiyor. Kaldı ki Efsun zaten en başından beri Yamaç’ın duygularına tutunmuştu. Biliyordu Nehir’i sevmediğini. Unutulmasın Yamaç bu kadına kalmak isterken gitmek zorunda oluşunun canını yaktığını söyledi daha önce. Gelelim Yamaç cephesine. Yamaç Efsun’un kendisini seçebileceğine asla ihtimal vermedi. Erdenetler başta Çağatay olmak üzere Efsun’a yaklaştıkça da bu uğruna şehir alınacak kadına verecek mahallesi bile olmadığını düşünüp Efsun’u suçladı. Ama bu hafta anladı ki Efsun tüm o listelere, önceliklere, ihtimallere inat ne şehir ne de mahalle için sadece Yamaç yaşasın diye kendisini hayat boyu sürecek bir acıya hapsetti. Yamaç karşılıksız fedakarlıklarını ailesi uğruna sırtına yük edinirken Efsun’un sadece kendisi için yüklendikleriyle karşılaştı. Bu noktadan sonra Yamaç Efsun’a, Efsun’un sevgisine güvenmeyip ne yapacak? Son turda öğrendiği bebek gerçeği ise tüm bu sarmala eklenen önemli bir ayrıntı. Bazı seçenekler okuyorum. Yamaç kimi seçecek diye? Bence geldiğimiz noktada Yamaç için sadece  Efsun ve Çukur arasında bir tercih söz konusu olur. Yoksa x’ler y’ler geçer gider. Manasızdır. Eğer manalı hale getirilmeye çalışılırsa zaten o noktada baya sulu sepken hale gelmiş olan durum daha beter bir hal alır. Ki az buçuk kurguyu bilen biri olarak bir yazarın kendi hikayesine ve karakterine bu kadar ihanet etmemesi gerektiğini düşünüyorum. Tekrar ediyorum bundan sonra Yamaç sadece Efsun ve Çukur arasında kalabilir ki ben Efsun ve Yamaç zekâsı birleşirse bu arada kalmışlığı çözebilir diyorum. Burada bir parantez daha. Efsun Çağatay’a gidecek mi?  Efsun Erdenetleri sevmiyor. Çünkü onlar için sınır olmadığını bilecek kadar tanıyor hepsini. Sevgiler, zaaflar, ait oluşlar onların kitabında yok. Bu nedenle Efsun tek koşulda Çağatay’a gider bence. İçerde olmak için. Yamaç ikna olursa sadece Yamaç için. Hep söylüyorum kimyası ve aurası ile gerçekten inanılmaz bir çift Efsun ve Yamaç. Ekranda ışıldıyorlar. Çevremde genel olarak hikâyeyi izlemese bir bu çifti izleyen çok kişi var. Senarist bey kusura bakmasın.  Bir de hikâyeyi seven onun içinde Yamaç’ın kalemi olan kadının Efsun olduğunu düşünen de var. Bunda kuşkusuz  Efyam büyüsünün etkisi çok. Ama burada unutulmaması gereken bir başka şey daha var. Damla Sönmez ve Aras Bulut İynemli uyumu. Bu hafta yaklaşık on dakikalık bir sahnede öyle devleştiler, öyle paslaştılar ki… Duygudan duyguya sürükledikleri izleyici eminim gözlerini ekrandan ayıramadı. Işıldadılar. En güzel tarafları da hem dibine kadar dramatik hem de alabildiğine komik olabilme becerileri. Artı hem bu kadar cool hem de sevimli olabilmeleri de sanırım eşsizliklerine eşsizlik katıyor. Ne denir?  Bir gün bir yerde sadece ikisi üzerine kurulu bir hikâyeye… Gönderdik dileği belki biri tutar. Bir de planı bu değil biliyorum ama unutulmaz sonlar illa kötü olacak diye bir kaide yoktur. Bence mutlu ama unutulmaz son yazabilmektedir iş. Efsun ve Yamaç’a oradan bir mutlu son, beraber lütfen. Kızlarıyla. Olamaz mı olabilir.

Son demde Yamaç’ın Efsun’un hamile olduğunu öğrendiği sahne pek çok açıdan önemliydi. Birincisi Yamaç sevdiği kadından olan çocuğu onca imkansızlığa rağmen çok istedi. İki Efsun “eğer istemez…” diye başladığı cümle ağzına tıkılsa da eminim “eğer istemezsen sorumluluk almak zorunda değilsin” diyecekti ki daha biraz önce onu sevdiğini itiraf etmiş bir adama bile seçenek sunabilen gücü ortadaydı. Üç Yamaç baştan beri Efsun’u sakladı. Ailesinden, herkesten. Sanırım Efyamcılardan birinin benzetmesiydi. İstiridyenin içindeki inci gibi sakladı. Şimdi iki incisi var. Ama bu inciler herkesten daha fazla tehlikede. Cuma Ali  duracak ama Çağatay, Cengiz, Sultan diye uzar gider liste. Bir de umarım töre dizisine dönüp saçma sapan düşmanın kızı ve çocuğunu istemeyiz, biz ötekini isteriz diye bir saçmalık izlemeyiz ve Yamaç da o topa girmez. Çünkü Yamaç’ın ruhuna aykırı bu durum.

Pazartesi ola hayrola…

                                                                                                      UmayMasal

                                                                                                                  

EFSUN'UN YAMAÇ'I

“Ben gönlümün ayak bağını 

Senin kapına astımda geldim 

Ben gönlümün gözyaşlarını 

Senin yollarına döktüm de geldim 

Ben gönlümün ateşini 

Senin gözlerinden aldım da geldim 

Ben seni geceyle gündüzün arasında sevdim yar 

Kaybolan yılların, doğanın o acımasız kanununda sevdim ben seni

Kahretsin işte öyle sevdim öyle yandım ben sana yar 

Bilsen ki sana olan sevgiyi anlatacak bir başka kelime bulsam 

Bıkmadan usanmadan yılmadan 

Namerdim ki onu söyler onu yazardım yar 

Kahretsin ben seni gece ile gündüzün arasında sevdim yar 

Bedenimi almaya gelen Azrail'in pençesinde sevdim ben seni

Kahretsin işte öyle sevdim öyle…” 

Bebe… Küçük, ufaklık, minik… Yamaç ve Çukur arasındaki ilişki. Yamaç Çukur’un Bebesi. Aslında sebeb-i taktim Efsun’un Yamaç’ı ama yine de Efsunsuz Yamaç’a bakmadan nasıl anlayalım Efsun’lu Yamaç’ı? Çukur tam da adının karşılığını veren bir mekân. Sadece kendisini var eden, kendinden başkasını düşünmeyen çoğu zaman da başlı başına düşünme eyleminden uzağa düşen. Hangi noktada, hangi sebeple en başta Yamaç’ın bu mekân ve onun çekirdeğinde duran Koçovalılar ile arasına mesafe koyduğunu bilmiyorum. Ama başlı başına kendi acımasızlığını epik bir intikam öyküsüne dönüştüren ailesi nereden bakarsan bak özgür ruh Yamaç açısından kaçılacak en güçlü sebep gibi görünüyor. Çukur içindeyken okuması zorlaşan bir yapı. Yamaç belki de bundan onun içinde kaybolmaktansa ona sırtını dönmüştü en başta. Daha özgür olmak, düşünebilmek, sevebilmek adına ve belki en çok da gerçekten sevilebilmek adına. Bilmiyorum. Şimdi durduğu noktadan baktığımda korumak için ölümü göze aldığı Çukur’un Yamaç’ın benzersiz ruhunu nasıl öğüttüğünü net olarak görüyorum. Sevmek ve sevilmek aksında insanlara değer veren Yamaç’ın bizzat Çukur ve ailesi tarafından sorgusuz sualsiz kapı önüne konmasından, yine işlerine geldiği anda affetmeye kalkmalarından hatta yine Yamaç’ın bunu sorgusuz sualsiz kabul edecek olmasından belli Yamaç’ın ruhunu kaybettiği. Yamaç sevgisiz. Ailesi Yamaç’ı sevmiyor. Çukur’u Yamaç’ı sevmiyor. Çünkü Çukur da Koçovalılar da sadece kendilerini seviyor. Öyle benciller ki birbirlerini, sevgileri kolayca hiçe sayıyorlar. İçlerindeki aile kavramını sevgi diye yutturdukları iktidar hırsı soslu şiddet güzellemelerinden besliyorlar. Mesela bir babaanne kendi hırsı için torununu katil yapabiliyor. Mesela bir ağabey kardeşini takır takır vurabiliyor. Mesela bir adamın soyu tamamen katledilebiliyor. Bunların hepsi de aile için yapılıyor. “Sana reddedemeyeceğin bir teklif yapıyorum.” En tuhafı da kendileri babamın intikamı, amcamın mirası diye diye adam harcayan canım Koçovalı ailesinin kendi narsistliklerinin farkında olmaksızın, başkaları kendilerinden intikam alacak olduğunda takındıkları tavır. Komik bile olmayan ironi. Neyse. Koçovalılarla yaşaya yaşaya onların narsistliklerinden nasiplenen ve kendisini Çukur’a ait gören Yamaç’a dönelim. Bu sezon kovulduktan sonra tek derdi Çukur’u korumak adına kendisini ispatlama olan Yamaç Koçovalı giydiği takım elbise ile Rocker Yamaç’a dair her şeyi en çok da onun ruhunun ayrılmaz parçası özgüveni yitirmiş görünüyor. Ağabeyi tarafından vurulan, annesi tarafından kovulan, Efsun tarafından ihanete uğradığını sanan, umudu olduğunu düşünerek kendisini o sevgisizlikte avutmaya çalıştığı öldürdüğü babasıyla tek bağı saydığı bebeği kaybettiğini düşünen Yamaç, bu hafta anladık ki sadece nefes alıyor. Aslında yaşamaktan vazgeçti. Peki Yamaç’a göre Çukur’dan atılmasıyla başlayan bu sadece nefes aldıran ruh istilası ne zaman başladı? Farkında olmasa da çok önceden. O mahalleye adım attığından beri Yamaç ruhunu yitiriyor. Delilikle buna direnmeye çalışıyor bazen ama olmuyor. Kayıpları arttıkça parçalar bırakıyor geçtiği yerde. Peki Efsun… Efsun’un Yamaç’ı.. Yamaç, onun gibisini görmediği için tanımlanması güç biri Efsun. Yamaç’ın kafasındaki kadın imajlarıyla asla örtüşmüyor çünkü. Annesi gibi buyurgan değil Efsun. Oysa en az annesi kadar güçlü hatta daha güçlü. Sena gibi değil Efsun. Giderim dediğinde git diyebiliyor. Peşinden koşmuyor Efsun, açıklama yapmıyor, Yamaç dur dediğinde durmuyor, konuşma dediğinde susmuyor, konuş dediğinde konuşmuyor. Efsun Yamaç’ a direniyor. Oysa Yamaç direnç gösteren kadınlara alışık değil. Peşinden gelmeyen, tenezzül etmeyen kadınlara da alışık değil. Külçe külçe altını olan, kadın olmaktan korkmayan kadınlara da alışık değil. En çok da her düştüğünde onu kaldıran kadınlara alışık değil. Aslında Yamaç başlı başına Efsun’un taşıdığı ruha alışık değil. Çünkü Efsun mağrur. Efsun’un Yamaç’ı da işte tam bu yüzden çekingen, güvensiz. Sorduğu hesaplar nedeniyle mahcup, ailesinin değersizleştirdiği varlığıyla Efsun karşısında ezik. Efsun’un hayatına her dokunduğunda ona bahşettiği yaşam öpücüğünden habersiz, bir o kadar da Efsun’un hamlelerinde kendi etkisine inanmaktan aciz. Nasıl aciz olmasın ki? Annesi ve ailesi tarafından istenmeyen birini Efsun gibi biri neden sevsin. Koçovalılar ve Çukur tarafından otoritesi sarsılan, ki üçüncü sezon Çukur’un babası Yamaç vardı, hiçe sayılan Yamaç’ı Erdenetler gibi gücü dillere destan bir aileye Efsun neden tercih etsin ki? Yamaç da bilmiyor mu babasının gücü için annesinin babasından gelen her şeyi kabul ettiğini? Yamaç da bilmiyor mu Çukur’da sevginin güçle el değiştirdiğini? Efsun Kent, değeri altınla ölçülen kadın, Erdenetlerin en zekisi, Yamaç’ın tek çekindiği düşmanı Çağatay Erdenet’in hayranlığından kapısında yattığı kadın neden gücü, kimliği olmayan Yamaç’ı sevsin ki? Neden onu korusun, neden onun için birini öldürsün? Yamaç kim ki? Efsun’daki değerinden bihaber Yamaç karşılıksız sevginin ne olduğunu bilmiyor. Hiç bilmedi. Çukur da ailesi de ondan hep bekledi. Daha çok istedi. Yamaç kendinden verdi karşılığında saygı aldı. Yamaç kendinden verdi karşılığında babalık aldı. Yamaç hata yapmak zorunda kaldı Çukur verdiği her şeyi geri aldı. Şimdi hangi noktadayız? Bu hafta Yamaç Efsun’un tam olarak onu korumak için babaannesini ve iki kişiyi daha öldürdüğünü öğrendi. Senaristimiz Efsun’u Yamaç’tan saklayacak bilmiyorum ama artık yavaş yavaş bazı gerçeklerin su yüzüne çıkması gerektiğini düşünüyorum. Yamaç’ın Efsun konusunda yaşaması gereken bir aydınlanma olduğu aşikâr. Defalarca Yamaç’ı ipten alan Efsun’un hakkı teslim edilmeli. Hatta Yamaç Efsun’un beklediği bebekten önce bunları öğrenmeli ki hayatında bu kadını konumlandırdığı yeri somutlasın. Koçovalıların sıradaki hedefi haline geleceği ön izleme ile seyirciye aktarılan Efsun’un Koçovalılar, Erdenetler ve Yamaç üçgeninin tam ortasında duracağı da belli. Soru Yamaç’ın bebeğini taşıyan, Kent ailesinin tek mirasçısı, değeri külçe altınla ölçülen, Çağatay Erdenet’in zaafı, Yamaç Koçovalı’nın biricik aşkı Efsun kim? Masal perisinden hallice, şifası ellerinde saklı, bakışlarıyla adamı lal eden, karizması dillere destan, anlatıcıların şahı Şehrazad’ın mirasçısı Efsun kim? Bence seyirci de Çukur tayfa da Efsun kim biliyor. Soru Yamaç’a. Sahi Yamaç senin için Efsun kim?

                                                                                                                    UmayMasal 

                                                                                                       

Efsun KENT: QUEEN OF ÇUKUR

“Kötülük sıradanlaşır mı?” “Sıradanlaşmasın, bu en kötüsü.” “Kötülük yok olsun o zaman” “Olmaz. İyinin kadri için kötü var olmaya devam eder.” “E , o zaman?” “Ne demek o zaman? Kötülük devam eder ama asla sıradanlaşmaz. Sıradanlaşmamalı. Çünkü en beteri o.” “Ne yapmalı?” “Asla sıradanlaşmamalı, özgün kalınmalı.” Hikâye akar yolunu bulur. Bazen o hikâyeden çıkan karakter bağımsızlığını ilan eder. Yazar ise o bağımsızlığa saygı duyar veya o bağımsızlığı boğar. Yani iki seçeneği vardır. Kalemine güvenen yazar korkmaz. Teslim olur ve bırakır konuşsun karakteri. Güvenemeyen ise yenilir egosuna ve kaçırır piyango hesabı omzuna konan o şansı. Efsun Kent tam olarak böyle bir karakter. Yaratıcısı tarafından ayrıntılarıyla ilmek ilmek kurulan bir karakter Efsun. Özgün, kırılgan, güçlü, zeki, güzel… Geçen yazıda aşk üzerinden Efsun Kent’in durduğu yeri anlatmaya çalışmıştık. Bu kez sadece Efsun’a yazmak istedik çünkü güçlü kadın çizgisinin kurulan hikâye atmosferinde nerede durduğu tartışmasının açıldığı yerde hikâyesizlerin yarattığı ukalalığa karşılık olsun dedik. Efsun Kent: Queen of Çukur. Aylardır yazarının paralel merakı üzerine kafa yoran ve belki çokça da haklı olan analizci izleyenlere selam olmakla beraber ben Efsun’u “Çukur” evreninde önceki hiçbir kadın karaktere benzetemiyorum. Sebep? Efsun güçlü bir kadın. Baykal Kent’in prenses kızı Efsun. En azından başta öyleydi. Adım adım kraliçeye dönüşmeden hemen önce ailesinin adının etrafında çevirdiği kalenin içinde babaannesinin anlattığı masallarla büyüyordu. Babaannesinin kötücül hikayelerinin gerçeğiyle karşılaştığı noktada başladı Efsun’un dönüşümü. Efsun Yamaç Koçovalı acaba doğru mu söylüyor dediği anda , babaannesinin, ailesi dediği tek kişinin, onu yalanlarla dolu bir kozaya soktuğunu anladı. Sonra… Hiçbir kraliçenin elleri temiz değildir. Çünkü onlar korumak istedikleri için ellerini ateşe sokmaktan çekinmezler. Peki bu kadar mı? Hayır. Efsun Kent korkusuzca ateşe yürüyebiliyor ama aynı zamanda son derece de merhametli. Teknik olarak rakibesi olan (!) kadının çocuğunu korumaya çalışacak kadar merhametli. Mağrur. Asla içindeki kırık dökük kız çocuğunun fark edilmesine izin vermiyor. Kendisine acınmasına, merhamet beslenmesine yanaşmıyor. Efsun yalnız. Çok yalnız bir kadın. Buna rağmen hep dimdik. Çukur’u arkasından çekiliverince hayata dair tüm güven duygusunu yitirip aynada “Onlar beni sevmiyorsa kimse sevemez zaten” kafasına gelen Yamaç Efsun’dan daha güçlü değil. İntikamı uğruna doğru olandan vazgeçmeyen, yaptığının bedelini ödeyen, daha fazlasına sebep olmam diyen Efsun Kent; intikamdan vazgeçmiş insanlar yoluna giderken o ailenin kökünü kazıyan Koçovalı Familyasından da güçlü. Hangi noktada durduğuna asla karar veremeyen, kadınları yok sayan, anne olmayı sadece evlatlarının veya çocuğunun babası üstünde hüküm kurma sayan, bir sürü insanın hayatından alıp götürdükleri yokmuşçasına kendi kendilerine tanrıcılık oynayan Çukur’un tamamından daha gerçek ve daha büyük Efsun. Acı çekiyorum ben diye sağa sola saldıranlardan, sevgi dilenmekten iflahı kesilenlerden de güçlü Efsun. Bir suç dramasında kendi alanını yaratan ve bunu sadece beş dakikalık sürelerle yapan bir kadın Efsun. Burada parantez , Damla Sönmez oyunculuğu ile öyle bir var ediyor ki Efsun Kent’i asla etkisinden çıkamıyorsunuz. Kanal değiştiremiyor, sahnelerinin tekrarına bakmadan geçemiyorsunuz. Gözlerinden , mimiklerine kadar acıdan korkuya, sevgiden vazgeçişe tüm ruhuyla Efsun’a hayat veriyor. Parantezi kapat. Şimdi bebek bekleyen ve bu sezonun algısı kapalı Yamaç’ının bıraktığı bıçak yaralarının kanamasını durdurma çabasındaki Efsun’un hikayesinin nereye konumlanacağını bekliyoruz. Aşkı ama hedef kitlesinin korkusundan ama dengelemek zorunda kaldığı başka hesaplardan geri plana çeken senaristimiz ısrarla Yamaç’ı Efsun’dan ve onun geçen sezondan beri yaptıklarından uzak tutuyor. Hatta bu sezon kendi ailesini bile isteye yok etmek isteyenlerle aynı kefeye konmak istenir gibi gözükse de o kemik izleyici yemiyor. Efsun > Çukur derken bunu kastediyordum. Efsun çok özel bir karakter. Yazanı bundan sonra ne yapacak bilmiyorum. Harcayacak mı bu kadar özenle yazılmış, kendi özgürlüğünü, özgünlüğünü bulmuş dişiliğini asla unutmayan karakteri? Harcayamaz, harcamak istemez diyemiyorum çünkü bu kadar erkek egemen bir dizide bu denli güçlü bir kadın normal aksında yazılmaya devam etse güç dengesiyle oynar ki oynadı. Gönül ister ki yazanı bu kadını aşkla ve güçle o tahta oturtsun. Oturtmazsa da ne yapalım, bizim gönül tahtımızda dursun. UmayMasal