29 Ekim 2020 Perşembe

EFSUN'UN YAMAÇ'I

“Ben gönlümün ayak bağını 
Senin kapına astımda geldim 
Ben gönlümün gözyaşlarını 
Senin yollarına döktüm de geldim 
Ben gönlümün ateşini 
Senin gözlerinden aldım da geldim 
Ben seni geceyle gündüzün arasında sevdim yar 
Kaybolan yılların, doğanın o acımasız kanununda sevdim ben seni
Kahretsin işte öyle sevdim öyle yandım ben sana yar 
Bilsen ki sana olan sevgiyi anlatacak bir başka kelime bulsam 
Bıkmadan usanmadan yılmadan 
Namerdim ki onu söyler onu yazardım yar 
Kahretsin ben seni gece ile gündüzün arasında sevdim yar 
Bedenimi almaya gelen Azrail'in pençesinde sevdim ben seni
Kahretsin işte öyle sevdim öyle…” 

Bebe… Küçük, ufaklık, minik… Yamaç ve Çukur arasındaki ilişki. Yamaç Çukur’un Bebesi. Aslında sebeb-i taktim Efsun’un Yamaç’ı ama yine de Efsunsuz Yamaç’a bakmadan nasıl anlayalım Efsun’lu Yamaç’ı? Çukur tam da adının karşılığını veren bir mekân. Sadece kendisini var eden, kendinden başkasını düşünmeyen çoğu zaman da başlı başına düşünme eyleminden uzağa düşen. Hangi noktada, hangi sebeple en başta Yamaç’ın bu mekân ve onun çekirdeğinde duran Koçovalılar ile arasına mesafe koyduğunu bilmiyorum. Ama başlı başına kendi acımasızlığını epik bir intikam öyküsüne dönüştüren ailesi nereden bakarsan bak özgür ruh Yamaç açısından kaçılacak en güçlü sebep gibi görünüyor. Çukur içindeyken okuması zorlaşan bir yapı. Yamaç belki de bundan onun içinde kaybolmaktansa ona sırtını dönmüştü en başta. Daha özgür olmak, düşünebilmek, sevebilmek adına ve belki en çok da gerçekten sevilebilmek adına. Bilmiyorum. Şimdi durduğu noktadan baktığımda korumak için ölümü göze aldığı Çukur’un Yamaç’ın benzersiz ruhunu nasıl öğüttüğünü net olarak görüyorum. Sevmek ve sevilmek aksında insanlara değer veren Yamaç’ın bizzat Çukur ve ailesi tarafından sorgusuz sualsiz kapı önüne konmasından, yine işlerine geldiği anda affetmeye kalkmalarından hatta yine Yamaç’ın bunu sorgusuz sualsiz kabul edecek olmasından belli Yamaç’ın ruhunu kaybettiği. Yamaç sevgisiz. Ailesi Yamaç’ı sevmiyor. Çukur’u Yamaç’ı sevmiyor. Çünkü Çukur da Koçovalılar da sadece kendilerini seviyor. Öyle benciller ki birbirlerini, sevgileri kolayca hiçe sayıyorlar. İçlerindeki aile kavramını sevgi diye yutturdukları iktidar hırsı soslu şiddet güzellemelerinden besliyorlar. Mesela bir babaanne kendi hırsı için torununu katil yapabiliyor. Mesela bir ağabey kardeşini takır takır vurabiliyor. Mesela bir adamın soyu tamamen katledilebiliyor. Bunların hepsi de aile için yapılıyor. “Sana reddedemeyeceğin bir teklif yapıyorum.” En tuhafı da kendileri babamın intikamı, amcamın mirası diye diye adam harcayan canım Koçovalı ailesinin kendi narsistliklerinin farkında olmaksızın, başkaları kendilerinden intikam alacak olduğunda takındıkları tavır. Komik bile olmayan ironi. Neyse. Koçovalılarla yaşaya yaşaya onların narsistliklerinden nasiplenen ve kendisini Çukur’a ait gören Yamaç’a dönelim. Bu sezon kovulduktan sonra tek derdi Çukur’u korumak adına kendisini ispatlama olan Yamaç Koçovalı giydiği takım elbise ile Rocker Yamaç’a dair her şeyi en çok da onun ruhunun ayrılmaz parçası özgüveni yitirmiş görünüyor. Ağabeyi tarafından vurulan, annesi tarafından kovulan, Efsun tarafından ihanete uğradığını sanan, umudu olduğunu düşünerek kendisini o sevgisizlikte avutmaya çalıştığı öldürdüğü babasıyla tek bağı saydığı bebeği kaybettiğini düşünen Yamaç, bu hafta anladık ki sadece nefes alıyor. Aslında yaşamaktan vazgeçti. Peki Yamaç’a göre Çukur’dan atılmasıyla başlayan bu sadece nefes aldıran ruh istilası ne zaman başladı? Farkında olmasa da çok önceden. O mahalleye adım attığından beri Yamaç ruhunu yitiriyor. Delilikle buna direnmeye çalışıyor bazen ama olmuyor. Kayıpları arttıkça parçalar bırakıyor geçtiği yerde. Peki Efsun… Efsun’un Yamaç’ı.. Yamaç, onun gibisini görmediği için tanımlanması güç biri Efsun. Yamaç’ın kafasındaki kadın imajlarıyla asla örtüşmüyor çünkü. Annesi gibi buyurgan değil Efsun. Oysa en az annesi kadar güçlü hatta daha güçlü. Sena gibi değil Efsun. Giderim dediğinde git diyebiliyor. Peşinden koşmuyor Efsun, açıklama yapmıyor, Yamaç dur dediğinde durmuyor, konuşma dediğinde susmuyor, konuş dediğinde konuşmuyor. Efsun Yamaç’ a direniyor. Oysa Yamaç direnç gösteren kadınlara alışık değil. Peşinden gelmeyen, tenezzül etmeyen kadınlara da alışık değil. Külçe külçe altını olan, kadın olmaktan korkmayan kadınlara da alışık değil. En çok da her düştüğünde onu kaldıran kadınlara alışık değil. Aslında Yamaç başlı başına Efsun’un taşıdığı ruha alışık değil. Çünkü Efsun mağrur. Efsun’un Yamaç’ı da işte tam bu yüzden çekingen, güvensiz. Sorduğu hesaplar nedeniyle mahcup, ailesinin değersizleştirdiği varlığıyla Efsun karşısında ezik. Efsun’un hayatına her dokunduğunda ona bahşettiği yaşam öpücüğünden habersiz, bir o kadar da Efsun’un hamlelerinde kendi etkisine inanmaktan aciz. Nasıl aciz olmasın ki? Annesi ve ailesi tarafından istenmeyen birini Efsun gibi biri neden sevsin. Koçovalılar ve Çukur tarafından otoritesi sarsılan, ki üçüncü sezon Çukur’un babası Yamaç vardı, hiçe sayılan Yamaç’ı Erdenetler gibi gücü dillere destan bir aileye Efsun neden tercih etsin ki? Yamaç da bilmiyor mu babasının gücü için annesinin babasından gelen her şeyi kabul ettiğini? Yamaç da bilmiyor mu Çukur’da sevginin güçle el değiştirdiğini? Efsun Kent, değeri altınla ölçülen kadın, Erdenetlerin en zekisi, Yamaç’ın tek çekindiği düşmanı Çağatay Erdenet’in hayranlığından kapısında yattığı kadın neden gücü, kimliği olmayan Yamaç’ı sevsin ki? Neden onu korusun, neden onun için birini öldürsün? Yamaç kim ki? Efsun’daki değerinden bihaber Yamaç karşılıksız sevginin ne olduğunu bilmiyor. Hiç bilmedi. Çukur da ailesi de ondan hep bekledi. Daha çok istedi. Yamaç kendinden verdi karşılığında saygı aldı. Yamaç kendinden verdi karşılığında babalık aldı. Yamaç hata yapmak zorunda kaldı Çukur verdiği her şeyi geri aldı. Şimdi hangi noktadayız? Bu hafta Yamaç Efsun’un tam olarak onu korumak için babaannesini ve iki kişiyi daha öldürdüğünü öğrendi. Senaristimiz Efsun’u Yamaç’tan saklayacak bilmiyorum ama artık yavaş yavaş bazı gerçeklerin su yüzüne çıkması gerektiğini düşünüyorum. Yamaç’ın Efsun konusunda yaşaması gereken bir aydınlanma olduğu aşikâr. Defalarca Yamaç’ı ipten alan Efsun’un hakkı teslim edilmeli. Hatta Yamaç Efsun’un beklediği bebekten önce bunları öğrenmeli ki hayatında bu kadını konumlandırdığı yeri somutlasın. Koçovalıların sıradaki hedefi haline geleceği ön izleme ile seyirciye aktarılan Efsun’un Koçovalılar, Erdenetler ve Yamaç üçgeninin tam ortasında duracağı da belli. Soru Yamaç’ın bebeğini taşıyan, Kent ailesinin tek mirasçısı, değeri külçe altınla ölçülen, Çağatay Erdenet’in zaafı, Yamaç Koçovalı’nın biricik aşkı Efsun kim? Masal perisinden hallice, şifası ellerinde saklı, bakışlarıyla adamı lal eden, karizması dillere destan, anlatıcıların şahı Şehrazad’ın mirasçısı Efsun kim? Bence seyirci de Çukur tayfa da Efsun kim biliyor. Soru Yamaç’a. Sahi Yamaç senin için Efsun kim?
                                                                                                                    UmayMasal 

                                                                                                       


17 Ekim 2020 Cumartesi

Efsun KENT: QUEEN OF ÇUKUR

“Kötülük sıradanlaşır mı?” “Sıradanlaşmasın, bu en kötüsü.” “Kötülük yok olsun o zaman” “Olmaz. İyinin kadri için kötü var olmaya devam eder.” “E , o zaman?” “Ne demek o zaman? Kötülük devam eder ama asla sıradanlaşmaz. Sıradanlaşmamalı. Çünkü en beteri o.” “Ne yapmalı?” “Asla sıradanlaşmamalı, özgün kalınmalı.” Hikâye akar yolunu bulur. Bazen o hikâyeden çıkan karakter bağımsızlığını ilan eder. Yazar ise o bağımsızlığa saygı duyar veya o bağımsızlığı boğar. Yani iki seçeneği vardır. Kalemine güvenen yazar korkmaz. Teslim olur ve bırakır konuşsun karakteri. Güvenemeyen ise yenilir egosuna ve kaçırır piyango hesabı omzuna konan o şansı. Efsun Kent tam olarak böyle bir karakter. Yaratıcısı tarafından ayrıntılarıyla ilmek ilmek kurulan bir karakter Efsun. Özgün, kırılgan, güçlü, zeki, güzel… Geçen yazıda aşk üzerinden Efsun Kent’in durduğu yeri anlatmaya çalışmıştık. Bu kez sadece Efsun’a yazmak istedik çünkü güçlü kadın çizgisinin kurulan hikâye atmosferinde nerede durduğu tartışmasının açıldığı yerde hikâyesizlerin yarattığı ukalalığa karşılık olsun dedik. Efsun Kent: Queen of Çukur. Aylardır yazarının paralel merakı üzerine kafa yoran ve belki çokça da haklı olan analizci izleyenlere selam olmakla beraber ben Efsun’u “Çukur” evreninde önceki hiçbir kadın karaktere benzetemiyorum. Sebep? Efsun güçlü bir kadın. Baykal Kent’in prenses kızı Efsun. En azından başta öyleydi. Adım adım kraliçeye dönüşmeden hemen önce ailesinin adının etrafında çevirdiği kalenin içinde babaannesinin anlattığı masallarla büyüyordu. Babaannesinin kötücül hikayelerinin gerçeğiyle karşılaştığı noktada başladı Efsun’un dönüşümü. Efsun Yamaç Koçovalı acaba doğru mu söylüyor dediği anda , babaannesinin, ailesi dediği tek kişinin, onu yalanlarla dolu bir kozaya soktuğunu anladı. Sonra… Hiçbir kraliçenin elleri temiz değildir. Çünkü onlar korumak istedikleri için ellerini ateşe sokmaktan çekinmezler. Peki bu kadar mı? Hayır. Efsun Kent korkusuzca ateşe yürüyebiliyor ama aynı zamanda son derece de merhametli. Teknik olarak rakibesi olan (!) kadının çocuğunu korumaya çalışacak kadar merhametli. Mağrur. Asla içindeki kırık dökük kız çocuğunun fark edilmesine izin vermiyor. Kendisine acınmasına, merhamet beslenmesine yanaşmıyor. Efsun yalnız. Çok yalnız bir kadın. Buna rağmen hep dimdik. Çukur’u arkasından çekiliverince hayata dair tüm güven duygusunu yitirip aynada “Onlar beni sevmiyorsa kimse sevemez zaten” kafasına gelen Yamaç Efsun’dan daha güçlü değil. İntikamı uğruna doğru olandan vazgeçmeyen, yaptığının bedelini ödeyen, daha fazlasına sebep olmam diyen Efsun Kent; intikamdan vazgeçmiş insanlar yoluna giderken o ailenin kökünü kazıyan Koçovalı Familyasından da güçlü. Hangi noktada durduğuna asla karar veremeyen, kadınları yok sayan, anne olmayı sadece evlatlarının veya çocuğunun babası üstünde hüküm kurma sayan, bir sürü insanın hayatından alıp götürdükleri yokmuşçasına kendi kendilerine tanrıcılık oynayan Çukur’un tamamından daha gerçek ve daha büyük Efsun. Acı çekiyorum ben diye sağa sola saldıranlardan, sevgi dilenmekten iflahı kesilenlerden de güçlü Efsun. Bir suç dramasında kendi alanını yaratan ve bunu sadece beş dakikalık sürelerle yapan bir kadın Efsun. Burada parantez , Damla Sönmez oyunculuğu ile öyle bir var ediyor ki Efsun Kent’i asla etkisinden çıkamıyorsunuz. Kanal değiştiremiyor, sahnelerinin tekrarına bakmadan geçemiyorsunuz. Gözlerinden , mimiklerine kadar acıdan korkuya, sevgiden vazgeçişe tüm ruhuyla Efsun’a hayat veriyor. Parantezi kapat. Şimdi bebek bekleyen ve bu sezonun algısı kapalı Yamaç’ının bıraktığı bıçak yaralarının kanamasını durdurma çabasındaki Efsun’un hikayesinin nereye konumlanacağını bekliyoruz. Aşkı ama hedef kitlesinin korkusundan ama dengelemek zorunda kaldığı başka hesaplardan geri plana çeken senaristimiz ısrarla Yamaç’ı Efsun’dan ve onun geçen sezondan beri yaptıklarından uzak tutuyor. Hatta bu sezon kendi ailesini bile isteye yok etmek isteyenlerle aynı kefeye konmak istenir gibi gözükse de o kemik izleyici yemiyor. Efsun > Çukur derken bunu kastediyordum. Efsun çok özel bir karakter. Yazanı bundan sonra ne yapacak bilmiyorum. Harcayacak mı bu kadar özenle yazılmış, kendi özgürlüğünü, özgünlüğünü bulmuş dişiliğini asla unutmayan karakteri? Harcayamaz, harcamak istemez diyemiyorum çünkü bu kadar erkek egemen bir dizide bu denli güçlü bir kadın normal aksında yazılmaya devam etse güç dengesiyle oynar ki oynadı. Gönül ister ki yazanı bu kadını aşkla ve güçle o tahta oturtsun. Oturtmazsa da ne yapalım, bizim gönül tahtımızda dursun. UmayMasal